11/12/08

Burn After Reading (2008) (16 στα 20)

Πρόκειται για μια βασικά μέτρια, αν και ευχάριστη ταινία, οπότε θ' ακολουθήσω το φορμάτ του κουλτουρόσουπα...

Στα καλά:
-Ο George Clooney κι ο Brad Pitt αποδομούν τον εαυτό τους ως σύμβολα του σεξ. Από τον πρώτο το έχουμε συνηθίσει, οπότε δεν κάνει εντύπωση. Τώρα, όμως, αποφάσισε να τον ακολουθήσει και το κολλητάρι του σ' αυτό το updating, όπου πρέπει να προβεί ένα sex symbol, αν είναι να επιζήσει στο περιβάλλον υψηλών απαιτήσεων του 21ου αιώνα. Το αποτέλεσμα είναι δύο ξεκαρδιστικές ερμηνείες. Ο Brad Pitt παίζει καταπληκτικά έναν λελέ γυμναστηρίου, αρκετά φλώρο για να ευτελίσει τον ανδρισμό της περσόνας του, αρκετά ηλίθιο για να συντονιστεί άριστα με το κοενικό σύμπαν. Η επιτυχία της ερμηνείας του συμβάλλει αποφασιστικά στην ταινία (αλλά, ντάξει, δεν είναι και τόσο δύσκολο αυτό που έκανε ο Pitt). Αλλά κι ο Clooney αυτοεξευτελίζεται για πολλοστή φορά. Ναι, είναι ένας "γκόμενος", αλλά αρκετά ανώριμος, ψάχνει γνωριμίες μέσωι Διαδικτύου, δεν ξέρει τι να κάνει με την ζωή του μεταξύ διαφορετικών γυναικών, με λίγα λόγια ένας γοητευτικός μπουμπούνας της καθημερινής ζωής. Γενικά, πολύ καλές ερμηνείες από όλους, και ιδιαίτερα από τον Malkovich και την Frances MacDormand που ενσαρκώνει καταπληκικά τον τύπο κοενικής ηλιθίου.

-Μου άρεσε επίσης πολύ πώς αποδομεί τις αμερικανικές υπηρεσίες. Γενικά τις δείχνει σαν ένα σύνηθες γραφειοκρατικό πλέγμα, με μοναδική μέριμνα την αποποίηση ευθυνών. Με λίγα λόγια μια νοοτροπία που έχουμε συνηθίσει πολύ στην Ελλάδα (και δη στα γεγονότα της τελευταίας χρονιάς), την βλέπουμε απροσδόκητα να διακατέχει και τις κολοσσιαίες υπηρεσίες απ' την άλλη άκρη του Ατλαντικού. Η ευκολία με την οποία είναι έτοιμοι οι ιθύνοντες να κάνουν ο,τιδήποτε, μόνο και μόνο για να φύγει απ' τα χέρια τους η "καυτή πατάτα", είναι ξεκαρδιστική. Όπως και οι ατάκες τους, λ.χ. αυτή του ιθύνοντος της CIA που λέει για τους ανθρώπους του FBI: "No, we don't want those idiots bambling around", ή κάτι παρόμοιο.
Τι; Νομίζατε πως μόνο ο Clooney θα αποδομεί τον εαυτό του ως sex-symbol; Μπορώ κι εγώ! (Angelina, αγάπη μου, μην κοιτάς για λίγο από 'δω...)"

Στα μείον:
-Δεν είδα κανέναν σπουδαίο προβληματισμό. Και να επισημάνω ότι δεν μου φτάνουν: Ούτε τα κοενικά τερτίπια για το "αμερικάνικο όνειρο" του "ηλιθίου", που πετυχαίνει τελικά να θριαμβεύσει του συστήματος. Τά 'χουμε δει στο παρελθόν, οπότε δεν είναι ιδιαιτέρως πρωτότυπα. Ούτε η υποτιθέμενη "κριτική" της αμερικάνικης κοινωνίας- συστήματος, που είναι μεν γοητευτική ως μια ώριμη απομυθοποίηση, αλλά λειτουργεί μάλλον ως πρόφαση για έναν "απενοχοποιημένο χαβαλέ", πού 'λεγε κι ο συγχωρεμένος ο Ακτσόγλου.

- Δεν μου άρεσε ο σεξπηρισμός της. (Παρένθεση: Ένας καλός σεξπηρισμός υπάρχει με την έννοια ότι οι αδελφοί το γύρισαν πολύ πετυχημένα από το περσινό υπαρξιακό δράμα στον φετινό χαβαλέ, διατηρώντας όμως και στα δύο την ιδιοπροσωπία τους). Κακό σεξπηρισμό, ωστόσο, εννοώ την πληθώρα αδικαιολόγητων φονικών, που δεν προσθέτουν τίποτα, πέρα από έναν ελαφρόκαρδο σαδισμό, ή έστω ευκολία, με την οποία ο δημιουργός σπεύδει να καθαρίσει την σκηνή προ της τελικής αυλαίας. Και εννοώ, επίσης, αυτό το γαιτανάκι από πλέγματα, παρεξηγήσεις, qui-pro-quo, συμπτώσεις, που θυμίζουν τις χειρότερες στιγμές (των προσφιλών μου) Ρέππα και Παπαθανασίου, και που τελικά δεν αναδεικνύουν, αλλά μάλλον συσκοτίζουν τα όποια νοήματα...

Σούμα: Όσοι δεν την έχετε δει ακόμη, να πάτε, θα περάσετε μια ευχάριστη μιάμιση ώρα. Αλλά από τους Cohen του περσινού No Country for Old Man, προσωπικά περίμενα πολλά παραπάνω! Αν πάλι σας αρκεί το ιδιάζον κοενικό χιούμορ, που υπάρχει και εδώ, και σας αρέσουν οι δημιουργοί που μπορούν να περνούν εύκολα από την τραγωδία στην κωμωδία (αλά Shakespeare ή Woody Allen), ή τελοσπάντων σε κάποιο δυσδιάγνωστο genre, τότε πάω πάσο...
"Εντάξει, τώρα που πήραμε τα Όσκαρ, ας χαλαρώσουμε και λίγο... Στο κάτω κάτω, το σινεμά δεν παύει να είναι και ποπ-κορν"...

3 σχόλια:

kioy είπε...

Συμφωνώ μαζί σου...
Νομίζω και αυτή η ταινία, στα καπάκιαμάλιστα του No Country For Old men, είναι άλλη μια απόδειξη της διπλής περσόνας των δημιουργών!
Την καλησπέρα μου!

lafkadio είπε...

Καλησπέρα, kioy μου...
Θεωρώ τεράστιο προσόν για έναν δημιουργό να μπορεί να εναλλάσσει την τραγωδία με την κωμωδία γενικά στην εργογραφία του, ή και στο ίδιο έργο. Για να πω και την φιλοσοφικούρα μου πριν πέσω για ύπνο (είναι προχωρημένη η ώρα), αυτό ακριβώς λέει ο Σωκράτης στο "Συμπόσιον" ως κατεξοχήν γνώρισμα του ποιητή. Και γι' αυτό οι αρχαίοι ημών πρόγονοι υποχρέωναν τους δραματικούς ποιτές να γράφουν τρεις τραγωδίες κι ένα σατυρικό δράμα πάνω στον ίδιο μύθο, επειδή πίστευαν ότι αυτή είναι η αναλογία δακρύων και γέλιων στην ζωή μας, ήτοι τρία προς ένα. Κι όταν λέμε σατυρικό δράμα, δεν εννοούμε κωμωδία (με πολιτικό-κοινωνικό λ.χ. προβληματισμό), εννοούμε απροκάλυπτη φάρσα, όπως στους Κοέν του παρόντος.

Την τελευταία δεκαετία το έχει κάνει πολύ καλά αυτό ο (κατά βάση κωμωδός) Γούντι Άλλεν. Μάλιστα, στο 25th frame πήρε το μάτι μου μια σύγκριση του "καπακιού" των Κοέν με το αλλενικό καπάκι του Scoop στο Match Point, και αναπτύχθηκαν επιχειρήματα υπέρ και κατά της αναλογίας. Σε κάθε περίπτωση είναι δείγμα ώριμου δημιουργού, ακόμη περισσότερο όταν και στην τραγωδία και στην φάρσα καταφέρνεις να βάζεις (σχεδόν) απαράλλακτα τα ίδια ιδιάζοντα μοτίβα σου, λ.χ. του κοενικού ηλιθίου...

lafkadio είπε...

Μια και κάναμε λόγο για σεξπηρισμό και για "καπάκι", να προσθέσω εδώ κάτι ακόμη.

σπόιλερ- αποκαλύπτω το τέλος

Μου φάνηκε ότι το τέλος της ταινίας θύμιζε άγγελο τραγωδίας, αλλά περισσότερο του Σαίξπηρ. Και χρήση αγγέλου πολύ επιτυχημένη απ' τους Κοέν είχαμε δει και πέρσι στους "Μελλοθάνατους". Αλλά με ενθουσίασε το ειρωνικό/ αυτοπαρωδούμενο συμπέρασμα-επιμύθιο. Η ΣΙΑ έπρεπε να μάθει απ το φιάσκο ότι δεν έπρεπε να επαναλάβει κάτι, μόνο που δεν ήξερε τι ακριβως ήταν αυτό που δεν έπρεπε να επαναλάβει... Καταπληκτικό! Πολύ μεταμοντέρνο!